Οι μαζικές διαδηλώσεις στο Ιράν, με αφορμή το βίαιο θάνατο της 22χρονης Μάχσα Αμινί, η οποία πέθανε ενώ κρατούνταν από την Αστυνομία γιατί φορούσε λάθος τη μαντήλα της, συνεχίζονται. Γυναίκες κόβουν τα μαλλιά τους και καίνε τις μαντήλες τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στη Σαρία. Στο πλευρό τους ακόμα και Ιρανοί άνδρες που βγήκαν μαζί τους στους δρόμους αλλά και γυναίκες σε όλο τον πλανήτη.
της Εύας Κουτουμάνου
Η Μάχσα Αμινί, 22 ετών, πέθανε ανεξήγητα στις φυλακές του Ιράν. Γιατί φυλακίστηκε; Επειδή κάποιες τούφες των μαλλιών της έβγαιναν από την χιτζάμπ της. Συνελήφθη βίαια μπροστά στα μάτια του αδερφού της που ματαίως προσπάθησε να την προστατεύσει.
Οι άνδρες των αρχών την έσυραν μέχρι το βαν τους και εξαφανίστηκαν.
Στις 16 Σεπτεμβρίου, τρεις μέρες μετά την σύλληψή της, ανακοινώθηκε ο θάνατός της στις φυλακές και παρά τις προσπάθειες της Ιρανικής Αστυνομίας να αποδώσει τον θάνατό της κοπέλας σε φυσιολογικά αίτια και να πείσει τον κόσμο πως η κοπέλα είχε προβλήματα υγείας, δεν έπεισε κανέναν.
Αυτό που ακολούθησε δεν το περίμενε κανένας. Γυναίκες Ιρανές αλλά και άνδρες ξεχύθηκαν στους δρόμους, φωτιές, συμπλοκές με την Αστυνομία, οι γυναίκες κόβουν τα μαλλιά τους δημόσια και καίνε τις μαντήλες τους, στην Τεχεράνη και την υπόλοιπη χώρα διαδηλωτές πυρπόλησαν αστυνομικά τμήματα και περιπολικά, φωνάζοντας συνθήματα κατά του καθεστώτος. Το Ιράν «φλέγεται».
Στις έξι ημέρες των διαδηλώσεων τουλάχιστον 31 άνθρωποι, ανάμεσά τους και τέσσερα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, έχουν σκοτωθεί, μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα αντικαθεστωτικό κίνημα γεννιέται και είναι το πρώτο αυτού του είδους από το 2009, όταν ο θάνατος μιας άλλης νέας γυναίκας πυροδότησε πολυήμερες αναταραχές, πρωτόγνωρες από την εποχή της Ισλαμικής Επανάστασης το 1979. Τότε η Νέντα Αγκά Σολτάν δέχθηκε τα πυρά ελεύθερου σκοπευτή στη διάρκεια αντικυβερνητικής διαδήλωσης κι έγινε σύμβολο της λαϊκής δυσαρέσκειας για τον τρόπο μεταχείρισης των γυναικών στη χώρα.
Η φωτογραφία της Aμινί σε κώμα, διασωληνωμένη, γίνεται το επίκεντρο της κραυγής διαμαρτυρίας των ανθρώπων που ζητούν περισσότερη ελευθερία και δικαιώματα για τις γυναίκες.
Η χώρα «βράζει» από μαζικές διαδηλώσεις και συνθήματα κατά του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και της θεοκρατίας που επιβάλλει αυστηρούς περιορισμούς ντυσίματος και συμπεριφοράς στις γυναίκες. Πολίτες ξεσηκώνονται σε ολόκληρη τη χώρα, ζητώντας ίσα δικαιώματα και ελευθερίες, αλλά και την αλήθεια για τον θάνατό της Μάχσα Αμινί.
Οι γυναίκες πρωτοστατούν για πρώτη φορά, τόσο έντονα, στο Ιράν και τραβούν τα βλέμματα όλου του πλανήτη. Με ψαλίδια στα χέρια και χωρίς χιτζάμπ διαδηλώνουν και κόβουν τα μαλλιά τους δημόσια, κάτι που απαγορεύεται για τις γυναίκες στο Ιράν. Καίνε τις μαντήλες τους. Για μια μαντήλα άλλωστε η Αστυνομία "Ηθών" αφαίρεσαι τη ζωή από την Μάχσα Αμινί. Η Μάχσα ήταν μόλις 22 χρονών. Το έγκλημα της; Φορούσε λάθος τη μαντήλα της!
Βίντεο που ανεβαίνουν στα social media και γίνονται viral δείχνουν γυναίκες να κόβουν τα μακριά μαλλιά τους υπό τις επευφημίες του πλήθους, ανάμεσά τους και άνδρες που στηρίζουν τις πολυπληθείς διαδηλώσεις.
Εκπλήσσει, ευχάριστα, η συμπαράσταση των Ιρανών ανδρών που βγήκαν στους δρόμους να διαδηλώσουν για τον θάνατό της Μάχσα Αμινί, σε αυτό που ονομάστηκε πλέον «Επανάσταση του χιτζάμπ». Ίσως να εκφράζουν και τη δική τους δυσαρέσκεια όχι μόνο για τον θάνατό της νεαρής Αμινί και τη θέση των γυναικών στη χώρα τους αλλά γενικά για το καθεστώς του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Γυναίκες μαζεύτηκαν και σε άλλα μέρη του κόσμου, κόβοντας τα μαλλιά τους ως ένδειξη συμπαράστασης στις "επαναστάτριες" του Ιράν. Χαρακτηριστική η εικόνα μιας νεαρής γυναίκας που κόβει την κοτσίδα της έξω από το προξενείο του Ιράν στην Κωνσταντινούπολη. Η εικόνα έκανε γρήγορα το γύρο του κόσμου. Η κοινή γνώμη σύσσωμη είναι με το μέρος των Ιρανών διαδηλωτών.
Τη συμπαράσταση του δήλωσε με επίσημη ανακοίνωση και ο Λευκός Οίκος. Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου ζήτησε να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για τον θάνατο της Αμινί. «Ο θάνατός της μετά τα τραύματα που υπέστη ενώ βρισκόταν υπό κράτηση επειδή φορούσε ένα ανάρμοστο χιτζάμπ συνιστά τρομακτική και κατάφωρη προσβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», ανέφερε. «Οι γυναίκες στο Ιράν θα έπρεπε να έχουν το δικαίωμα να φορούν ό,τι θέλουν, να μην κινδυνεύουν από βία και παρενοχλήσεις. Το Ιράν πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί βία εναντίον των γυναικών επειδή ασκούν τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους. Πρέπει να υπάρξει λογοδοσία για τον θάνατο της Μάχσα», πρόσθεσε.
Γράφεται Ιστορία στο Ιράν; Θα αλλάξει προς το καλύτερο, επιτέλους, η ζωή των Ιρανών γυναικών; Όπως είχε πει και ο Αντρέ Μπρετόν «Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση.»
