
Κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζουμε και τιμούμε την Παναγία, τη Μεγάλη Μάνα, από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα. Μεγαλοπρεπείς ναοί αλλά και μικρά πανέμορφα εκκλησάκια είναι αφιερωμένα στην Χάρη Της και πολλά από αυτά κοσμούν τα ελληνικά νησιά δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες και στους ντόπιους να ανάψουν ένα κερί ή να εκπληρώσουν κάποιο τάμα.
Εύα Κουτουμάνου
Προσωπικά, πάντα προτιμούσα τα μικρά εκκλησάκια, αυτά που συναντάς στα ελληνικά νησιά σκαρφαλωμένα στους βράχους, όπου όταν μπαίνεις μέσα νοιώθεις ηρεμία και γαληνεύεις.
Ξεχωρίσαμε κάποιες από τις πιο όμορφες Παναγίες των ελληνικών νησιών και, παρόλο που η επιλογή του μέρους όπου θα νοιώσει ο καθένας όμορφα μέσα του και κοντά με τα Θεία είναι προσωπική, εάν βρεθείτε στα παρακάτω νησιά αφιερώστε λίγο χρόνο για να επισκεφθείτε τις επισκεφθείτε.

Μία μικρή γέφυρα ενώνει τη Σίφνο με τη νησίδα όπου δεσπόζει ήσυχα και αρχοντικά η Μονή της Παναγίας Χρυσοπηγής. Σύμφωνα με την παράδοση, στα χρόνια των Κουρσάρων το μοναστήρι κατοικούταν από μοναχές. Σε μία επιδρομή στο νησί μία μοναχή δεν κατάφερε να φύγει γρήγορα από το μοναστήρι και παρακάλεσε την Παναγία να την σώσει και έγινε το θαύμα. Ο όρμος σχίστηκε στα δύο και οι επιδρομείς έπεσαν στη θάλασσα.

Στο βράχο πάνω από την Χώρα, πιθανότητα στη θέση κάποιου αρχαίου ναού, είναι χτισμένη η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και πρόκειται για τη μεγαλύτερη εκκλησία του νησιού. Η εικόνα που φυλάσσεται στην εκκλησία λέγεται πως είναι θαυματουργή και συνδέεται με πολλές ιστορίες πειρατών και θρύλων.

Παναγία η Τουρλιανή, Μήλος
Στο λόφο πάνω από το Κλήμα στη Μήλο βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας της Τουρλιανής. Στο εσωτερικό της υπάρχουν πολύ παλιές ορθόδοξες εικόνες ενώ η θέα από το προαύλιο είναι μοναδική ειδικά την ώρα που δύει ο ήλιος και προσφέρει ένα από τα πιο μαγευτικά ηλιοβασιλέματα στο «νησί των χρωμάτων» και της Αφροδίτης.

Η Παναγία η Πορταΐτισσα, με το πανέμορφο καμπαναριό της, δεσπόζει ψηλά στην Χώρα της Αστυπάλαιας και είναι μία από τις πιο όμορφες εκκλησίες στα Δωδεκάνησα. Βρίσκεται στους πρόποδες του Ενετικού κάστρου, στη θέση Ροδιά, και ιδρύθηκε από τον Όσιο Άνθιμο στα μέσα του 18ου αιώνα. Η εκκλησία ξεχωρίζει για το ξυλόγλυπτο επίχρυσο εικονοστάσι της, που είναι μοναδικό στο είδος του. Η παράδοση αναφέρει ότι η εικόνα της Παναγίας έχει αποτυπωθεί μόνη της πάνω στο ξύλο και ότι είναι ίδια με αυτή της μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους. Δίπλα στην εκκλησία, λειτουργεί ένα ενδιαφέρον Εκκλησιαστικό Μουσείο με μια μικρή συλλογή από παλιές και σπάνιες εικόνες.

Η Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας είναι, ίσως, το πιο εντυπωσιακό μοναστήρι των Κυκλάδων, χτισμένο μέσα σε ένα γκρεμό, στο νότιο μέρος της Αμοργού, σε υψόμετρο 300 μέτρων και με θέα το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Για να την επισκεφθείτε θα πρέπει να είσαστε προετοιμασμένοι για μία σχετικά εύκολη αλλά μεγάλη ανάβαση με πάρα πολλά σκαλιά όπου, όμως, θα σας υποδεχθούν οι μοναχοί με λουκούμια και θα απολαύσετε μια θέα που, σίγουρα, θα σας "κόψει την ανάσα". Το μοναστήρι χτίστηκε το 1088 και ανακαινίστηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Κομνηνό. Αφορμή για την κατασκευή του μοναστηριού ήταν η εύρεση μιας εικόνας της Παναγίας που έφτασε από το Χόζοβο ή Χόζοβα της Παλαιστίνης. Λέγεται πως λόγω του διωγμού των Χριστιανών κατά τον 9ο αιώνα, η εικόνα μετακινήθηκε και ως εκ θαύματος έφτασε στην Αμοργό. Ο μύθος λέει πως την τοποθεσία την επέλεξε η ίδια η Παναγία. Παρότι το μοναστήρι δέχθηκε αρκετές αλλαγές κατά το πέρασμα των αιώνων, και ειδικότερα κατά τη βενετσιάνικη εποχή (1296-1537), ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του δεν αλλοιώθηκε. Μάλιστα εδώ και 900 χρόνια κατοικείται συνεχώς, χωρίς διακοπή, ακόμη και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.

Παναγία η Θαλασσινή, Άνδρος
Πάνω στο βράχο, στην είσοδο της Χώρας, βρίσκεται η Παναγία η Θαλασσινή, ένα μικρό και πανέμορφο εκκλησάκι. Για τους ντόπιους, η Παναγία Θαλασσινή προστατεύει αυτούς που ταξιδεύουν στην θάλασσα, μαζί με τον Άγιο Νικόλαο. Σύμφωνα με την παράδοση, ένα βράδυ με φουρτούνα οι ντόπιοι είδαν ένα παράξενο φως να έρχεται από τη θάλασσα προς το ακρογιάλι και ακολουθώντας το τους οδήγησε σε μία σπηλιά όπου αντίκρισαν την εικόνα της Παναγίας. Αφού την προσκύνησαν, τη μετέφεραν στο εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου. Την επόμενη μέρα, όμως, η εικόνα είχε γυρίσει πίσω στη σπηλιά και έτσι οι νησιώτες αποφάσισαν να χτίσουν μια εκκλησία προς τιμήν της Παναγίας πάνω από αυτή τη σπηλιά κι έτσι χτίστηκε η Παναγία η Θαλασσινή.

Χτισμένη πάνω σε έναν ψηλό βράχο, στο Κάστρο του Μανδρακίου, βρίσκεται η Μονή της Παναγίας της Σπηλιανής. Τον Δεκαπενταύγουστο, οι Εννιαμερίτισσες, οι γυναίκες που έχουν κάνει τάμα να περάσουν εννιά μέρες και νύχτες προσευχόμενες μέσα στο μοναστήρι, ετοιμάζουν, μαυροντυμένες, κατά τη διάρκεια του Όρθου, κόλλυβα με τη συνοδεία μοιρολογιών. Στο ναό ετοιμάζεται τραπέζι για τους πιστούς και μοιράζονται τα κόλλυβα.

Παναγία Τουρλιανή, Μύκονος
Το Μοναστήρι της Παναγίας Τουρλιανής είναι το σημαντικότερο μοναστήρι της Μυκόνου. Βρίσκεται στην Άνω Μερά Μυκόνου σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την Χώρα και σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε από φυγάδες Μοναχούς της Αρχόντισσας Πάρου, που ζήτησαν άσυλο στο νησί της Μυκόνου. Οι μοναχοί κατέφυγαν στο άνω μέρος του νησιού, στο μικρό ναό της Παναγίας, όπου υπηρετούσε η Μοναχή Τούρλη κι έτσι το μοναστήρι της πολιούχου του νησιού πήρε το όνομα της.
Το Μοναστήρι της Παναγίας Τουρλιανής είναι το σημαντικότερο μοναστήρι της Μυκόνου. Βρίσκεται στην Άνω Μερά Μυκόνου σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την Χώρα και σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε από φυγάδες Μοναχούς της Αρχόντισσας Πάρου, που ζήτησαν άσυλο στο νησί της Μυκόνου. Οι μοναχοί κατέφυγαν στο άνω μέρος του νησιού, στο μικρό ναό της Παναγίας, όπου υπηρετούσε η Μοναχή Τούρλη κι έτσι το μοναστήρι της πολιούχου του νησιού πήρε το όνομα της.
Φυσικά υπάρχουν και οι μεγάλες εκκλησίες των ελληνικών νησιών που είναι αφιερωμένες στην Παναγία και αυτές τις μέρες δέχονται την επίσκεψη εκατοντάδων πιστών, καθημερινά. Οι πιο γνωστές είναι η Παναγία η Ευαγγελίστρια στην Τήνο, η Παναγία Παλαιοκαστρίτσα στην Κέρκυρα, η Παναγιά της Αγιάσου στη Λέσβο - με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Bρεφοκρατούσας, η οποία έχει φιλοτεχνηθεί από τον Ευαγγελιστή Λουκά με μαστίχα και κερί- και η Παναγιά η Εκατονταπυλιανή στην Πάρο.