Το Συρράκο είναι ένα από τα ομορφότερα ορεινά ελληνικά χωριά, σχεδόν γαντζωμένο στα βράχια, σε μια απότομη πλαγιά, στα Τζουμέρκα.
Εύα Κουτουμάνου
Το Συρράκο χτίστηκε από Βλάχους τον 15ο αιώνα, 52 χλμ. νοτιοανατολικά των Ιωαννίνων, στο όρος Περιστέρι, σε υψόμετρο περίπου 1200μέτρων.
Βασικό κομμάτι της οικονομίας της περιοχής ήταν η κτηνοτροφία καθώς η ορεινή και άγονη περιοχή δεν ήταν κατάλληλη για αγροτικές καλλιέργειες.
Οι δαιμόνιοι Συρρακιώτες όμως δεν έμειναν μόνο στην κτηνοτροφία. Αξιοποιώντας τα άφθονα νερά του ποταμού Χρούσια για την εκμετάλλευση και επεξεργασία του μαλλιού, ανέπτυξαν μια αξιοζήλευτη βιοτεχνία παραγωγής εγχώριων υφαντών και προϊόντων που έγιναν γρήγορα φημισμένα και περιζήτητα, όπως κάπες και σκεπάσματα.
Το ράψιμο και το εμπόριο της κάπας υπήρξε βασική ασχολία των Συρρακιωτών και τα προϊόντα τους γνώρισαν μεγάλες δόξες, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες όπως η Ιταλία και η Γαλλία.
Η προφορική παράδοση, μάλιστα, θέλει τον Μέγα Ναπολέοντα να εφοδιάζει τον στρατό του με συρρακιώτικες κάπες, πριν την εκστρατεία στη Ρωσία!
Το Συρράκο, μαζί με τους γειτονικούς Καλαρρύτες, αποτελούν δύο πραγματικά στολίδια της περιοχής και είναι δύο από τα πιο όμορφα χωριά των Τζουμέρκων αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου.
Μάλιστα τα δύο χωριά, το Συρράκο και οι Καλαρρύτες, ήταν τα μοναδικά χωριά της Ηπείρου που ξεσηκώθηκαν κατά το πρώτο έτος της Επανάστασης του 1821. Το αποτέλεσμα ωστόσο ήταν να καταστραφούν ολοσχερώς από τους Τούρκους.
Λίγο μετά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο το Συρράκο θα ερημώσει. Η παρακμή του εμπορίου και της κτηνοτροφίας στρέφει τους κατοίκους προς τα Γιάννενα και την Πρέβεζα, σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.
Το άλλοτε γεμάτο ζωή και πλούτο χωριό, ταλαιπωρημένο από τους πολέμους και τη βιομηχανοποίηση, αρχίζει να μετατρέπεται σε "χωριό-φάντασμα", με την ομορφιά του, όμως, να παραμένει καθηλωτική.
Στο Συρράκο η φύση οργιάζει και "ζωγραφίζει". Νερά, βλάστηση και πέτρα βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία.
Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι πλέον μόλις 50, περίπου, στις γιορτές, όμως, το χωριό γεμίζει ζωή και υποδέχεται τους επισκέπτες - ντόπιους και ξένους - στα καλοδιατηρημένα πέτρινα σπιτάκια και τους γραφικούς ξενώνες.
Τα αυτοκίνητα και κάθε είδους τροχοφόρα μένουν έξω από το χωριό.
Το Συρράκο είναι γενέτειρα και του ποιητή Κώστα Κρυστάλλη, ο οποίος έχει γράψει για το πανέμορφο χωριό του: «Προ της Ελληνικής Επαναστάσεως, οι Καλαρρύται είχον πλέον των 5000 κατοίκων και 3500 το Συρράκον. Ησχολούντο δε ιδίως τότε αμφοτέρων τούτων των κωμοπόλεων οι κάτοικοι εις το εμπόριον, ξενιτευόμενοι εις την αλλοδαπήν και αποκτώντες υπέροχα πλούτη…»
Τι κι αν σήμερα έχει χάσει την παλιά αίγλη του, τα μαγευτικά πέτρινα σπιτάκια και τα στενά πέτρινα καλντερίμια του μας ταξιδεύουν πίσω στον χρόνο και μας γοητεύουν με την απλότητα τους αλλά και με την τέχνη που φτιάχτηκαν ώστε να αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου. Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι είναι φιλόξενοι και φιλικοί. Οι πέτρινες εκκλησίες είναι εκπληκτικά φτιαγμένες και μαγνητίζουν τους επισκέπτες με την απόκοσμη ομορφιά τους. Ενώ, τέλος, οι ξενώνες είναι κι αυτοί καλοφτιαγμένοι και φιλόξενοι.
Όλα αυτά, εγγυώνται μοναδικές στιγμές σε όσους επισκέπτονται το Συρράκο. Για να βιώσετε καλύτερα την εμπειρία και να απολαύσετε τόσο το τοπίο όσο και τις όμορφες διαδρομές, εξερευνώντας τα Τζουμέρκα, καλύτερα να επιλέξετε μία περίοδο που να μην είναι πολύ τουριστική, απλά τσεκάρετε ποιοι ξενώνες λειτουργούν την περίοδο που θέλετε να πάτε.
Απολαύστε το!
