Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι ιδιαίτερα φορτισμένες και τις χρειαζόμαστε όλοι- μικροί και μεγάλοι- σαν μία ανάπαυλα απολαμβάνοντας εξίσου και ανεξαρτήτως ηλικίας τον εορταστικό στολισμό, τα δώρα και τα ταξίδια.
Αλεξία Σβώλου - Δημοσιογράφος Υγείας
Μπορεί ο αστικός μύθος να λέει ότι τα στολίδια και τα δώρα είναι για τα παιδιά
αλλά η ψυχιατρική απαντά πως όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας και στις γιορτές
το αφήνουμε να αποκαλυφθεί. Το προσυπογράφει και ο ψυχίατρος-
ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου που διευκρινίζει ότι ο χριστουγεννιάτικος
στολισμός δεν είναι μόνο για τα παιδιά. Είναι για όλους μας και τον
απολαμβάνουμε το ίδιο με τα πιτσιρίκια.
Σύμφωνα με δύο νέες έρευνες, όσο νωρίτερα στολίσουμε το σπίτι και το γραφείο
μας και όσο περισσότερο ταξιδέψουμε στη διάρκεια των γιορτών, τόσο μεγαλύτερη
ψυχική ανάταση θα νιώσουμε. Οι διακοπές πρωτίστως αποτελούν βιολογική
ανάγκη και δεν πρέπει να νιώθουμε ενοχές που θα κλείσουμε για λίγες μέρες το
κομπιούτερ και θα ξεχάσουμε τα deadlines και τις συσκέψεις. Μπορεί η
multitasking αγχωτική εποχή μας να έχει κατατάξει τις διακοπές των γιορτών σε…
πολυτέλεια, αλλά στην πραγματικότητα ο οργανισμός μας χρειάζεται ένα διάλειμμα
από το καθημερινό ατελείωτο τρέξιμο, για να κάνει reset.
Στις χριστουγεννιάτικες διακοπές μπορούμε να γεμίσουμε τις μπαταρίες μας να
κάνουμε πράγματα που μας ευχαριστούν, να ταξιδέψουμε, να δούμε καινούργια
μέρη να κάνουμε καινούριες γνωριμίες, να βρεθούμε σε ένα περιβάλλον γιορτινό
αλλά παράλληλα όχι οικείο που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον μας και όπου δεν θα
χρειαστεί να υποκρινόμαστε τον Mr. Perfect ή την Mrs. Perfect! Όπως επισημαίνει
ο ειδικός, «στα ταξίδια κάνουμε νέες γνωριμίες και δεν χρειάζεται να
υποκρινόμαστε ότι είμαστε κάτι διαφορετικό από αυτό που νιώθουμε εκείνη την
στιγμή και αυτό μάς απελευθερώνει!»
Γιατί όμως είναι τόσο απελευθερωτικό το να μπορούμε να είμαστε απλά ο εαυτός
μας; Ας μην ξεχνάμε πως ένα από τα μεγάλα βάσανα των διακοπών είναι ότι
υπάρχει ένας άγραφος νόμος σύμφωνα με τον οποίο πρέπει να είμαστε
χαρούμενοι, να έχουμε εορταστική διάθεση, να βγαίνουμε έξω και να γλεντάμε.
Δυστυχώς σε αυτόν τον άγραφο νόμο δεν λαμβάνεται υπόψη ότι οι περισσότεροι
άνθρωποι στην δύσκολη εποχή μας λόγω οικονομικών προβλημάτων, κούρασης,
κακής διάθεσης ή άλλων αιτιών, μπορεί να μη νιώθουμε καθόλου έτσι. Το
αποτέλεσμα είναι ότι στις διακοπές αυξάνεται πολύ το άγχος και η πίεση. Έτσι
λοιπόν αν ταξιδέψουμε κάπου ακόμα και σε ένα κοντινό χωριουδάκι, εκεί όπου δεν
χρειάζεται να αποδείξουμε τίποτα, μπορούμε να νιώσουμε ελεύθεροι, να πούμε
αυθεντικές κουβέντες με ανθρώπους που δεν θα μας κουτσομπολέψουν και να
αποφύγουμε να εγκλωβιστούμε σε έναν «ρόλο» που δεν μάς ταιριάζει.
Φέτος λοιπόν στις διακοπές των γιορτών ας εφαρμόσουμε τα διδάγματα των δύο
νέων ερευνών και μάλιστα χωρίς να χάνουμε χρόνο. Όσο πιο γρήγορα στολίσουμε
και ξεκινήσουμε τις βόλτες στις εορταστικά στολισμένες πλατείες και τα malls, θα
είναι σαν να παίρνουμε προκαταβολικά μικρές δόσεις γιορτινής διάθεσης κι όλο
αυτό κάθε φορά θα μας ανεβάζει και λίγο ψηλότερα.
Ο ψυχίατρος ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου με τη δημοσιογράφο Υγείας του HDN Αλεξία Σβώλου
Επιπλέον ο ψυχίατρος ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου
δίνει σε όλους μία συμβουλή: Να είμαστε ο εαυτός μας
να μην προσπαθήσουμε να δείξουμε πως είμαστε κάτι που δεν
νιώθουμε. Το συναίσθημα είναι πολύ δυνατό πράγμα, αν λοιπόν νιώθουμε
χαρούμενοι να το δείξουμε και αν είμαστε πιο λυπημένοι δεν χρειάζεται να
παριστάνουμε τους χαρούμενους, σαν κλόουν σε παράσταση. Μπορούμε να
επιλέξουμε εκείνο το πρόγραμμα διακοπών που θα μας κάνει να νιώσουμε
καλύτερα, όχι σε μεγάλες απρόσωπες μουσικές πίστες αλλά σε φιλικά reunions και
χαλαρά ρεβεγιόν με casual εμφάνιση και ακόμα πιο casual διάθεση. Άλλωστε μετά
την εμπειρία της πανδημίας δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι γιορτές σε συνθήκες
lockdown, με κλειστά bar και ρεστοράν και άδειους δρόμους έδωσαν στους
μοναχικούς ανθρώπους το τέλειο άλλοθι να επιτρέψουν στον εαυτό τους να
νιώσουν μοναχικοί και όχι ιδιαίτερα κοινωνικοί, χωρίς τύψεις και χωρίς να
επωμιστούν περαιτέρω ψυχικό φορτίο από το κοινωνικό στρες. Και επειδή πολλά
έχουν γραφτεί για την κατάθλιψη των εορτών, τα περίφημα Christmas blues, όπως
και για τα Winter Blues όταν μικραίνουν οι μέρες και λιγοστεύει το φως, ο
ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής θυμίζει ότι υπάρχει όντως αύξηση των ψυχικών
διαταραχών κατά την εορταστική περίοδο αλλά όχι σε καθ’όλα υγιή άτομα.
Η αύξηση των ψυχικών διαταραχών αφορά ανθρώπους με ψυχοπαθολογία, δηλαδή
ασθενείς με ψυχιατρικό υπόβαθρο, που τότε λόγω της περιρρέουσας ατμόσφαιρας,
στρεσάρονται ακόμα περισσότερο. Όχι όμως ότι η μελαγχολία των γιορτών μπορεί
να μάς στείλει στο φαρμακείο για αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά!
Συμπερασματικά, η καλύτερη «συνταγή» για τις γιορτές είναι να αφήσουμε τον εαυτό μας ελεύθερο
να χαρεί τις χριστουγεννιάτικες γιορτές σαν το παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας. Ας
χαρούμε, ας μοιραστούμε, ας επικοινωνήσουμε με τους μοναχικούς ηλικιωμένους
συγγενείς μας και με φίλους που δεν μιλάμε καθημερινά. Είναι πιο εύκολο μέσα
στις γιορτές να σηκώσουμε το τηλέφωνο να πάρουμε έναν φίλο ή μια φίλη, ένα
ξάδερφο ή μία ξαδέλφη που δεν βλέπουμε συχνά και να πιούμε έναν καφέ στην
στολισμένη γειτονιά μας ή στο στολισμένο κέντρο της πόλης. Έτσι, θα κάνουμε
«catch up». Άλλωστε, αυτόν ακριβώς τον όρο χρησιμοποιεί και ο Παγκόσμιος
Οργανισμός Υγείας για να μάς προτρέψει να κάνουμε catch up στον εμβολιασμό
ρουτίνας, που παραμελήσαμε λίγο στα covid χρόνια. Μαζί με τις ξεχασμένες δόσεις
των εμβολίων, οι γιορτές μάς προσφέρουν τη ιδανική ευκαιρία να κάνουμε catch up
στις ανθρώπινες σχέσεις, την κοινωνικοποίηση και το θεραπευτικό καλοπροαίρετο
κουτσομπολιό με φίλους από το τώρα ή από τα παλιά.
